Έρευνα-κείμενο : Άρης Καθρέπτας
Αμέτρητες περίεργες ιστορίες και μύθοι έχουν δημιουργηθεί γύρω από τη θάλασσα και ακόμα μέχρι σήμερα καλύπτονται από ένα πέπλο μυστηρίου. Η ιστορία της ναυτιλίας είναι γεμάτη από τρομερές ιστορίες ατυχημάτων, ανταρσιών και μυστηριωδών τραγωδιών όπως η εγκατάλειψη του Mary Celeste .
Ήταν 5 Δεκεμβρίου 1872 και το καναδέζικο μπριγκαντίνι 1 Το brigantine είναι ένα δίστηλο ιστιοπλοϊκό σκάφος με τετράγωνο πρόσθιο ιστό και τουλάχιστον δύο πανιά στον κύριο ιστό: ένα τετράγωνο πανί και ένα ιστιοπλοϊκό ιστίο γκαφ (πίσω από τον ιστό). Ο κύριος ιστός είναι ο δεύτερος και ψηλότερος από τους δύο Dei Gratia έπλεε περίπου 400 μίλια ανατολικά των Αζορών, όταν τα μέλη του πληρώματός του εντόπισαν στον ορίζοντα ένα πλοίο να παρασύρεται στην ταραγμένη θάλασσα.
Ο πλοίαρχος David Morehouse άλλαξε πορεία για να προσφέρει βοήθεια και αφού πλησίασε το σκάφος έστειλε μια ομάδα νηοψίας. Αιφνιδιάστηκε όταν διαπίστωσε ότι το ακυβέρνητο σκάφος ήταν το Mary Celeste 2 Η Mary Celeste , εμπορικό brigantine, ναυπηγήθηκε στο νησί Spencer, στη Νέα Σκωτία, με βρετανικό νηολόγιο ως Amazon το 1861. Μεταφέρθηκε σε αμερικανική ιδιοκτησία και εγγραφή το 1868, όταν απέκτησε το νέο του όνομα που είχε αποπλεύσει από τη Νέα Υόρκη στις 7 Νοεμβρίου 1872 και κανονικά θα έπρεπε να είχε ήδη φτάσει στη Γένοβα της Ιταλίας που ήταν ο προορισμός του.
Στο πλοίο δεν υπήρχε κανένας επιβαίνων, ο καπετάνιος του πλοίου Benjamin Spooner Briggs, το επταμελές πλήρωμά του, η σύζυγός του Sarah, και η δίχρονη κόρη του ζευγαριού Sophia, δεν βρέθηκαν πουθενά. Από το πλοίο έλλειπε μία σωσίβια λέμβος ναυτιλιακοί χάρτες, ο εξάντας 3 ναυτιλιακό όργανο που χρησιμοποιείται για την εύρεση θέσης του πλοίου τα έγγραφα του φορτίου ενώ τα προσωπικά αντικείμενα των μελών του πληρώματος ήταν στα ερμάρια τους. Το πλοίο φαινόταν να είναι απολύτως αξιόπλοο και υπήρχε άφθονη τροφή και νερό για να καλύψει τις ανάγκες του πληρώματος για τουλάχιστον έξι μήνες. Η μία από τις δύο αντλίες αναρρόφησης υδάτων είχε αποσυναρμολογηθεί, τα ύφαλα του πλοίου είχαν γεμίσει με περίπου ένα μέτρο νερό και το φορτίο των 1.701 βαρελιών βιομηχανικής αλκοόλης ήταν σε μεγάλο βαθμό άθικτο.
Το Mary Celeste ένα μπριγκαντίνι 282 τόνων αντιμετώπισε έντονες καιρικές συνθήκες για δύο εβδομάδες για να φτάσει στις Αζόρες, όπου η τελευταία είσοδος του πλοίου καταγράφηκε στις 5 το πρωί της 25ης Νοεμβρίου. Έκτοτε δεν υπήρχε καμία πληροφορία μέχρι την ημέρα που το εντόπισε το Dei Gratia. Τέσσερα μέλη του πληρώματος του Dei Gratia επιβιβάστηκαν στο Mary Celeste και με τη συνοδεία του Dei Gratia του έπλευσαν περίπου 800 μίλια και οδήγησαν το πλοίο μέχρι το Γιβραλτάρ.
Οι ακροάσεις διάσωσης
Με την άφιξη στο λιμάνι, το πλοίο τέθηκε αμέσως υπό κράτηση του αντιναυαρχείου, το οποίο όφειλε να προετοιμαστεί για τις ακροάσεις διάσωσης, και να καθορίσει τις αποζημιώσεις (θαλάσσια αρωγή) 4Με τον όρο «θαλάσσια αρωγή» χαρακτηρίζεται η βοήθεια, που παρέχεται σε πλοίο, που βρίσκεται σε κατάσταση κινδύνου. Εάν επιτευχθεί ωφέλιμο αποτέλεσμα, δηλαδή διασωθεί το ίδιο το πλοίο ή το φορτίο αυτού, τότε γεννιέται υποχρέωση αμοιβής προς τον διασώστη .
που δικαιούνταν ο Morehouse και το πλήρωμά του. Οι ακροάσεις ξεκίνησαν στις 17 Δεκεμβρίου και προεδρεύονταν από τον Frederick Solly-Flood, Γενικό Εισαγγελέα του Γιβραλτάρ και νομικό εκπρόσωπο της Βασίλισσας στο Γραφείο του Ναυαρχείου .
Οι μαρτυρίες του πρώτου και του δεύτερου Αξιωματικού του Morehouse τον έπεισαν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι είχε διαπραχθεί ένα έγκλημα στην περίπτωση του Mary Celeste.
Ο Flood στις 23 Δεκεμβρίου διέταξε να πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση του πλοίου, η οποία έγινε από τον Επιθεωρητή Ναυτιλίας John Austin.
Από την έρευνά του, παρατήρησε σημάδια στην πλώρη του πλοίου που συμπέρανε ότι ήταν κοψίματα από ένα αιχμηρό όργανο και ανακάλυψε ότι το σπαθί που βρέθηκε κάτω από το κρεβάτι του καπετάνιου είχε ίχνη ουσίας που θα μπορούσε να είναι αίμα.
Τελικά, τόνισε ότι το πλοίο δεν φαίνεται να έπλεε σε κακοκαιρία, αναφέροντας ότι είχε βρει ένα φιαλίδιο με λάδι ραπτομηχανής όρθιο (!), χωρίς να μπορεί να βεβαιώσει ότι το φιαλίδιο θα μπορούσε να είχε τοποθετηθεί σε αυτή τη θέση από ένα μέλος του πληρώματος του Dei Gratia.
Ένας δύτης που είχε προσληφθεί για να επιθεωρήσει τα ύφαλα του πλοίου ανέφερε ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι είχε εμπλακεί σε σύγκρουση με αντικείμενο ή να προσάραξε. Μια άλλη επιθεώρηση που διεξήχθη από μια ομάδα κυβερνητών του Βασιλικού Ναυτικού φάνηκε να επιβεβαίωσε τις υποψίες του Austin ότι τα κοψίματα στην πλώρη είχαν δημιουργηθεί από ένα όπλο, και ανέφερε ότι βρέθηκαν λεκέδες σε μια από τις ράγες που πίστευαν ότι ήταν αίμα, καθώς και βαθειά αυλάκωση που θα μπορούσε να είχε προκληθεί από τσεκούρι.
Όλα αυτά τα ευρήματα ενίσχυσαν μόνο το συμπέρασμα του Flood ότι η εσκεμμένη αδικοπραγία είχε προκαλέσει την εγκατάλειψη του πλοίου, αντί για οποιοδήποτε ατύχημα ή φυσική καταστροφή.
Στις 15 Ιανουαρίου, ο James Winchester, ο κύριος ιδιοκτήτης του Mary Celeste, έφτασε στο Γιβραλτάρ για να ρωτήσει πότε θα απελευθερωθεί το πλοίο, ώστε να μπορεί να παραδώσει το φορτίο του. Για άγνωστο λόγο, ο Flood ζήτησε εγγύηση από τον Winchester στο ποσό των $15.000, το οποίο ο Winchester δεν είχε.
Σιγά-σιγά συνειδητοποίησε ότι ο Flood ήταν της άποψης ότι ο ίδιος είχε προσλάβει σκόπιμα άτομα του πληρώματος που θα σκότωναν τον Briggs και τους αξιωματικούς του ως μέρος κάποιας συνωμοσίας. Ο Winchester κατέθεσε επανειλημμένα για τον εξαίρετο χαρακτήρα του Briggs και ήταν ανένδοτος, ότι ο άνδρας δεν θα είχε εγκαταλείψει το πλοίο, εκτός και αν ακραίες καταστάσεις τον είχαν αναγκάσει.
Στις 22 Ιανουαρίου 1873, ο Flood έστειλε τις συγκεντρωμένες εκθέσεις στο Board of Trade 5 Το Συμβούλιο Εμπορίου είναι ένα βρετανικό κυβερνητικό όργανο που ασχολείται με το εμπόριο και τη βιομηχανία για να συμβουλεύει σε ζητήματα αποικιοκρατίας στις αρχές του 17ου αιώνα, όταν αρχικά σχηματίστηκαν αυτοί οι οικισμοί. Σταδιακά εξελίχθηκε σε ένα κυβερνητικό τμήμα με σημαντική εξουσία και ποικίλο φάσμα λειτουργιών και εξουσιών στο Λονδίνο, προσθέτοντας τη δική του προσωπική αφήγηση: το πλήρωμα είχε επιβιβαστεί στο πλοίο – αγνοώντας εντελώς το γεγονός ότι το φορτίο με το αλκοόλ είναι ουσιαστικά δηλητήριο και όποιος το έπινε μπορούσε δυνητικά να τυφλωθεί – και δολοφόνησαν την οικογένεια Μπριγκς και τους άλλους αξιωματικούς του πλοίου σε κάποια μορφή μεθυσμένης φρενίτιδας.
Κατά τη γνώμη του, τότε είχαν δημιουργήσει τα «κοψίματα» για να φαίνεται ότι το πλοίο είχε συγκρουσθεί και διέφυγε με τη σωσίβια λέμβο προς μια άγνωστη μοίρα.
Παρά αυτή την αφήγηση, σκέφτηκε επίσης, ότι ο Morehouse και το υπόλοιπο πλήρωμα του Dei Gratia έκρυβαν κάτι – σκέφτηκε ότι το Mary Celeste πρέπει να είχε βρεθεί σε μια πιο ανατολική τοποθεσία και ότι είχαν «φροντίσει» το ημερολόγιο του πλοίου για να το καλύψουν, αποκλείοντας το ενδεχόμενο ότι θα μπορούσε να έχει παρασυρθεί τόσο μακριά ενώ ήταν μη επανδρωμένο.
Η περίεργη θεωρία του Flood άρχισε να καταρρέει όταν μια επιστημονική ανάλυση των λεκέδων στο σπαθί και άλλων σημείων στο πλοίο απέδειξε ότι δεν ήταν αίμα.
Επιπλέον, μια έκθεση που ανατέθηκε από τον Αμερικανό πρόξενο στο Γιβραλτάρ έφερε διαφορετική γνώμη σχετικά με τα σημάδια στην πλώρη του πλοίου – ο πλοίαρχος Shufledt του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, έγραψε ότι πίστευε ότι τα σημάδια δεν ήταν σκόπιμα αλλά προήλθαν από τη φυσική καταπόνηση των κυμάτων στα ξύλα του πλοίου.
Με τις υποψίες του να αρχίζουν να διαψεύδονται, ο Flood απελευθέρωσε το Mary Celeste στις 25 Φεβρουαρίου, παρά την απροθυμία του. Δύο εβδομάδες αργότερα, επέστρεψε στην αρχική του διαδρομή υπό την ηγεσία του καπετάνιου George Blatchford. Η αμοιβή διάσωσης για το πλήρωμα του Dei Gratia αποφασίστηκε σε £ 1.700 , ποσό πολύ χαμηλότερο από αυτό που γενικά αναμένεται από μια αποζημίωση διάσωσης, που υποτίθεται ότι είναι περίπου το μισό της αξίας του φορτίου. Αν και ο Γενικός Εισαγγελέας του Γιβραλτάρ Solly-Flood πίστευε ότι το φορτίο του Mary Celeste ήταν υπερβολικά ασφαλισμένο, στην πραγματικότητα δεν ήταν. Δεν υπήρχε λόγος να γίνει απάτη. Κατά ειρωνικό τρόπο, το 1885, ο νέος καπετάνιος υπερασφάλισε το φορτίο σε μια πραγματική απόπειρα ασφαλιστικής απάτης και το Mary Celeste ναυάγησε στην ακτή της Αϊτής.
Ας δούμε όμως τις απίθανες ιστορίες που κατέκλυσαν τα έντυπα και τις εφημερίδες εκείνης της εποχής. Αναφέρθηκε το Τρίγωνο των Βερμούδων ξεχνώντας ότι το πλοίο ουδέποτε έπλευσε ούτε είχε καν πλησιάσει τις Βερμούδες!
Οι πλέον ευφάνταστοι υποστήριξαν ότι η απάντηση είναι απλή….απαγωγή από εξωγήινους, βέβαια δεν ήταν απίθανο να τους καταβρόχθησε ένα γιγάντιο χταπόδι το οποίο ως επιδόρπιο απόλαυσε τον εξάντα και μια σωσίβιο λέμβο
Το μυστήριο του Mary Celeste θα μπορούσε να είχε χαθεί στην ιστορία, αν το 1884 ο Conan Doyle 6 Ο Σερ Άρθουρ Ιγνάτιος Κόναν Ντόυλ (Sir Arthur Ignatius Conan Doyle, 22 Μαΐου 1859 – 7 Ιουλίου 1930) ήταν Σκωτσέζος συγγραφέας, ιδιαίτερα γνωστός για τα αστυνομικά του μυθιστορήματα που περιλαμβάνουν τον χαρακτήρα του Σέρλοκ Χολμς δεν είχε δημοσιεύσει τη “Δήλωση του J. Habakuk Jephson” στο Περιοδικό Cornhill, πυροδοτώντας κύματα θεωριών και υποθέσεων για την τύχη του πλοίου. Ακόμη και ο γενικός εισαγγελέας Solly-Flood επανεξέτασε την υπόθεση. Όμως πειστικές απαντήσεις ακόμα δεν είχαν δοθεί.
Για περισσότερο από έναν αιώνα, το ερώτημα στοίχειωνε ιστορικούς και λάτρεις των μύθων της θάλασσας. Τι συνέβη στο Mary Celeste; Πως εξαφανίστηκε το πλήρωμα και οι επιβαίνοντες;
Πολλοί συγγραφείς, ειδικοί στις ναυτικές ιστορίες και «ντετέκτιβ του μυστηρίου» προσπάθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα: τι θα μπορούσε να ωθήσει το πλήρωμα να εγκαταλείψει το Mary Celeste στον ανοιχτό ωκεανό;
Ο επιζών και η βουτιά στη θάλασσα
Το 1913 εμφανίστηκε ένα ημερολόγιο, γραμμένο από κάποιον Abel Fosdyk, ο οποίος ισχυριζόταν ότι ήταν φίλος του πλοιάρχου του Mary Celeste και διηγήθηκε πώς είχε μεταφερθεί κρυφά στο Mary Celeste για να ξεφύγει από την αμερικανική αστυνομία. Σύμφωνα με τον Fosdyk, ο Briggs έβαλε στοίχημα με το πλήρωμα ότι μπορούσε να κολυμπήσει, ντυμένος πλήρως.
Για να δουν καλύτερα το κατόρθωμά του, είχε φτιάξει μια εξέδρα από όπου το πλήρωμα και η οικογένειά του θα μπορούσαν να τον δουν να κολυμπά και να τον δοξάσουν. Η εξέδρα όμως κατέρρευσε, όσοι ήταν επάνω κατέπεσαν στην θάλασσα και μια αγέλη από πεινασμένους καρχαρίες κατασπάραξαν τους υπόλοιπους, ενώ ο Fosdyk, ο μόνος επιζών, μπόρεσε να σωθεί κολυμπώντας πάνω σε ένα δοκάρι μέχρι να φτάσει στην αφρικανική ακτή. Το πιο εκπληκτικό είναι ότι υπήρξαν αναγνώστες που πίστεψαν αυτή την πολύ απίθανη εκδοχή των γεγονότων. Τότε κάποιος απέδειξε ότι ο Abel Fosdyk ήταν ανύπαρκτο άτομο και ότι οι ειδήσεις, όπως θα τις λέγαμε τώρα fake news, δημιουργήθηκαν μόνο για να πουλήσουν μερικά επιπλέον αντίγραφα των εφημερίδων.
Πειρατές, ανταρσία και δηλητηριώδεις μύκητες
Μια άλλη υπόθεση που ελήφθη υπόψη ήταν αυτή της πειρατικής επίθεσης. Μια εύλογη υπόθεση, αλλά παρέβλεψαν το γεγονός ότι το φορτίο – αποτελούμενο από 1701 βαρέλια αλκοόλ για βιομηχανική χρήση με προορισμό το λιμάνι της Γένοβας – βρέθηκε στο πλοίο και τα χρήματα των ναυτικών και άλλα αντικείμενα αξίας βρέθηκαν και αυτά στο πλοίο.
Αλλά θα μπορούσε να γίνει μια ανταρσία του πληρώματος;
Ο καπετάνιος Briggs ήταν διάσημος ως αξιωματικός με κατανόηση και ποτέ πλήρωμα δεν είχε παραπονεθεί γι’ αυτόν. Οι ναυτικοί στο Mary Celeste, επιπλέον, ήταν όλοι πιστοί και με αποδεδειγμένη εμπειρία. Και αν δεν έφτανε αυτό, στο κατάστρωμα δεν υπήρχαν σημάδια μάχης ή αίματος. Και τότε πώς εξαφανίστηκαν όλοι παίρνοντας μόνο μια σωσίβια λέμβο, τη μικρότερη στο πλοίο; Οι πραγματικοί στασιαστές θα είχαν καταλάβει ολόκληρο το πλοίο και θα είχαν γίνει πειρατές, για να βγάλουν χρήματα ή να βρουν καταφύγιο σε ένα ασφαλές λιμάνι.
Μερικοί έχουν επίσης προτείνει, ότι το πλήρωμα θα μπορούσε να έχει γίνει θύματα της ερυσίβης, της κοινής ονομασίας για τα claviceps purpurea. Ένα είδος μύκητα που μολύνει το ψωμί στο πλοίο και προκαλεί μια μέθη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραισθήσεις. Σε αυτή την περίπτωση, οι ναυτικοί μπορεί να έχουν εγκαταλείψει το πλοίο στη δίνη ποιος ξέρει τι εφιάλτη. Μια ελαφρώς εκτεταμένη υπόθεση, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι εκείνο το ψωμί καταναλώθηκε τότε και από τους ναυτικούς του Dei Gratia και δεν είχαν τέτοια συμπτώματα.
Παραλογισμός και Αυτοκτονία
Και τι θα γινόταν αν κάποιος στο πλοίο τρελάθηκε ξαφνικά χωρίς να έχει νοσήσει από τον δηλητηριώδη μύκητα; τρελαίνεται και σκοτώνει τους πάντες για να δραπετεύσει στη συνέχεια με τη σωσίβια λέμβο χωρίς να υπάρχει ίχνος αίματος σε όλο το πλοίο! Για να μην αναφέρουμε τα πτώματα των θυμάτων. Το γεγονός ότι ένας τρελός θα μπορούσε, μόνος του, να σκοτώσει σχεδόν δέκα ανθρώπους δεν είναι πολύ εύλογο.
Βασικές πληροφορίες που πρέπει να ληφθούν σε κάθε υπόθεση είναι ότι το πλοίο εγκαταλείφθηκε βιαστικά, ναι, αλλά όχι με πανικό αν σκεφτεί κανείς ότι ο καπετάνιος είχε πάρει μαζί του τον εξάντα, τα έγγραφα του φορτίου και είχε κατεβάσει τη σωσίβια λέμβο στη θάλασσα. Πιθανότατα υπήρχε η σκέψη να επιστρέψουν στο πλοίο όταν ο όποιος κίνδυνος είχε πλέον εξαλειφθεί. Γιατί όμως παρέμειναν στη θάλασσα αφού είχαν διαφύγει τον κίνδυνο; Και τι τους οδήγησε να εγκαταλείψουν το πλοίο; Ανεμοστρόβιλος; Ένα τσουνάμι; Οποιοσδήποτε ναύτης γνωρίζει ότι το πιο ασφαλές μέρος θα ήταν το πλοίο, τουλάχιστον για όσο διάστημα έπλεε στη θάλασσα. Και οι ναυτικοί στο Mary Celeste ήταν όλοι έμπειροι.
Το πιάνο της κας Briggs και ο μάγειρας
O συγγραφέας περιπετειών, ο Laurence Keating σ’ ένα από τα μυθιστορήματά του έδωσε μία άλλη λύση στο μυστήριο. Μας είπε λοιπόν, σύμφωνα με τη μαρτυρία του μάγειρα του πλοίου John Pemberton , ότι ο καπετάνιος Briggs, θυμωμένος επειδή το πιάνο που είχε φέρει η γυναίκα του δεν είχε στερεωθεί καλά στο δάπεδο αποφάσισε……. να απολύσει όλο το πλήρωμα, τους επιβίβασε στη σωσίβια λέμβο και τους ανάγκασε να φύγουν από το πλοίο. Αλλά καθόσον η κα Briggs δεν ήθελε να μαγειρεύει κράτησε τον μοναδικό «φανταστικό» μάγειρα , διότι το όνομα του πραγματικού μάγειρα του Mary Celeste ήταν Edward Head
Παρά το γεγονός ότι η ιστορία ήταν αναφορά σε ένα λογοτεχνικό έργο φαντασίας, και θα έπρεπε να υποψιάζονται ότι δεν ήταν αλήθεια, ωστόσο αυτή η εκδοχή απέκτησε αρκετούς υποστηρικτές, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι τα fake news υπήρχαν πολύ πριν το διαδίκτυο!
Συνομωσία
Μια άλλη εκδοχή ήταν αυτή που συνέπιπτε με την άποψη του Solly-Flood περί ασφαλιστικής απάτης. Οι καπετάνιοι του Dei Gratia και του Mary Celeste είχαν οργανώσει τη δική τους συνωμοσία, στην οποία όμως ο καπετάνιος Briggs εξαφανίστηκε με το μερίδιό του από τα μετρητά. Ένα πολύ δραματικό μυστήριο πράγματι, που προκαλεί ακριβώς την τεράστια προσοχή που θέλετε όταν κάνετε απάτη, εύπεπτη εκδοχή για το αναγνωστικό κοινό.
1701 βαρέλια μείον 9
Όπως αναφέρθηκε, το Mary Celeste μετέφερε 1701 βαρέλια αλκοόλ για βιομηχανική χρήση. Ωστόσο, όταν οι Αρχές του Γιβραλτάρ ερεύνησαν το αμπάρι, εννέα από αυτά βρέθηκαν εντελώς άδεια. Πού ήταν το αλκοόλ , πως εξαφανίστηκε; Θα μπορούσε αυτό να είναι μέρος της απάντησης στο μυστήριο; Ας απορρίψουμε την πιθανότητα να μέθυσαν όλοι.
Αξιοσημείωτο – και ίσως το κλειδί στα ερωτήματα – είναι, ότι τα άδεια βαρέλια ήταν μόνο αυτά από κόκκινη βελανιδιά, ενώ τα άλλα, φτιαγμένα από λευκή βελανιδιά, ήταν ακόμα γεμάτα. Ένας Άγγλος ιστορικός, ο Conrad Byers, γνωρίζοντας ότι η κόκκινη βελανιδιά είναι ιδιαίτερα πορώδης και δεν συγκρατεί τους ατμούς, υπέθεσε ότι οι αναθυμιάσεις του αλκοόλ από τα συγκεκριμένα βαρέλια είχαν τρομάξει, αντί να μεθύσουν, τον καπετάνιο και το πλήρωμά του. Ο Briggs δεν είχε μεταφέρει ποτέ επικίνδυνο και εύφλεκτο φορτίο κάτι που ενδεχόμενα τον φόβισε. Την ανησυχία του αυτή είχε μεταφέρει στο φίλο του Morehouse κατά τη διάρκεια δείπνου που είχαν στη Νέα Υόρκη πριν αποπλεύσουν.
Οι ατμοί του αλκοόλ είναι εξαιρετικά εύφλεκτοι και ακόμη και μια σπίθα μπορεί να προκαλέσει βίαιη έκρηξη. Πώς όμως μπορούμε να εξηγήσουμε ότι στο Mary Celeste δεν υπήρχαν σημάδια καύσης; Το 2005, μια ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου κατασκεύασαν ένα μοντέλο του Mary Celeste σε κλίμακα, σφραγίζοντας το αμπάρι και αφού εισήγαγε βουτάνιο και άλλα εύφλεκτα υλικά στη συνέχεια πυροδότησαν για να προκληθεί έκρηξη. Η αιθανόλη καίγεται σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία, η έκρηξη της είναι βίαιη, αλλά, όπως έδειξε το πείραμα, καίγεται γρήγορα και δεν αφήνει σημάδια στο ξύλο.
Λύθηκε το μυστήριο ;
Αυτή είναι λοιπόν μια πιθανή εξήγηση. Οι ατμοί που ανέβαιναν από το φορτίο πήραν ξαφνικά φωτιά, ο καπετάνιος Briggs διέταξε όλους να εγκαταλείψουν το πλοίο, παίρνοντας μόνο τα εξάντα και σημαντικά έγγραφα. Στη συνέχεια, όλο το πλήρωμα μπήκε στη σωσίβια λέμβο, για ευκολία και ταχύτητα επέλεξαν την πιο μικρή και μάλλον δεν σκόπευαν να εγκαταλείψουν οριστικά το σκάφος. Βασικά ήθελαν να μην επιβαίνουν σε περίπτωση που ολόκληρο το πλοίο θα είχε εκραγεί, από τη φωτιά που θα είχε μεταδοθεί και στο το υπόλοιπο εύφλεκτο φορτίο. Κάτι που τελικά δεν έγινε.
Η σωσίβια λέμβος του Mary Celeste μάλλον είχε προσδεθεί στο πλοίο με λεπτό σκοινί (οι ναύτες του Dei Gratia όταν ανέβηκαν στο μπριγκαντίν το βρήκαν δεμένο από το στηθαίο). Τι συνέβη μετά όμως, μπορούμε μόνο να υποθέσουμε αλλά με μεγάλη ακρίβεια.
Σίγουρα το πλοίο δεν εξερράγη, αλλά λόγω θαλασσοταραχής κόπηκε το λεπτό σκοινί που ήταν δεμένη η σωσίβια λέμβος με το πλοίο. Ο άνεμος έσπρωξε το πλοίο που είχε ακόμα ανεπτυγμένη ιστιοφορία. Η σωσίβια λέμβος, με τον καπετάνιο, την οικογένειά του και όλους τους ναύτες του, παρέμεινε μόνη στον ωκεανό, επιπλέοντας προς ένα τραγικό πεπρωμένο.
Το μυστήριο έγινε ακόμα πιο μυστήριο όταν το 2001 ο μυθιστοριογράφος Clive Cussler με μια ομάδα δυτών ισχυρίστηκε ότι βρήκε το ναυάγιο του Mary Celeste, αλλά αργότερα η ανάλυση των ξύλων που ανασύρθηκαν από το πλοίο που έδειξε ότι το ξύλο είχε ηλικία τουλάχιστον μια δεκαετία μετά την ιστορία του Mary Celeste.
Η αναζήτηση όμως της αλήθειας συνεχίστηκε το 2002 όταν η συγγραφέας και παραγωγός ερευνητικών ντοκιμαντέρ, Anne MacGregor άνοιξε την υπόθεση το 2002. “Υπάρχουν τόσες ανοησίες που γράφτηκαν για αυτόν τον θρύλο“, είπε. «Αισθάνθηκα υποχρεωμένη να βρω την αλήθεια».
Τα τέσσερα προηγούμενα ερευνητικά ντοκιμαντέρ της MacGregor, μεταξύ των οποίων το «Η καταστροφή Hindenburg: Πιθανή αιτία» (2001), εφάρμοσε σύγχρονες εγκληματολογικές τεχνικές σε ιστορικά ερωτήματα. «Υπάρχουν προφανείς περιορισμοί για ιστορικές περιπτώσεις», λέει. «Αλλά χρησιμοποιώντας την τελευταία τεχνολογία, μπορείτε να καταλήξετε σε ένα διαφορετικό συμπέρασμα».
Η αναζήτηση της MacGregor ξεκίνησε απορρίπτοντας τι δεν μπορούσε να είχε συμβεί. Η εικασία σχετικά με τα θαλάσσια τέρατα ήταν εύκολο να απορριφθεί. Η κατάσταση του πλοίου -άθικτη και με πλήρες φορτίο- φαινόταν να αποκλείει τους πειρατές. Μια θεωρία που διατυπώθηκε τον 19ο αιώνα υποστήριξε ότι τα μέλη του πληρώματος έπιναν το αλκοόλ στο πλοίο και προχώρησαν σε ανταρσία. Αφού πήρε συνέντευξη από τους απογόνους των μελών του πληρώματος, η MacGregor θεώρησε αυτό το σενάριο απίθανο. Μια άλλη θεωρία υπέθεσε ότι οι ατμοί οινοπνεύματος διαστέλλονταν στη ζέστη των Αζορών και έσκασαν την κύρια καταπακτή, ωθώντας τους επιβαίνοντες να φοβούνται επικείμενη έκρηξη. Αλλά η MacGregor σημειώνει ότι το άγημα νηοψίας του Dei Gratia βρήκε την κύρια πόρτα αμπαριού ασφαλισμένη και δεν ανέφερε ότι μύριζε αναθυμιάσεις. Είναι αλήθεια, λέει, τα εννέα από τα 1.701 βαρέλια στο αμπάρι ήταν άδεια, αλλά τα άδεια εννέα είχαν καταγραφεί ως φτιαγμένα από κόκκινη βελανιδιά, όχι λευκή βελανιδιά όπως τα άλλα.
Το μυστήριο όμως είναι όμορφο όταν δεν επιλύεται.
The story of Mary Celeste, documentary https://www.imdb.com/title/tt1145953/
Πηγές και φωτογραφίες από διαδίκτυο
https://dustyoldthing.com/cs-mary-celeste/
https://www.history.com/news/what-happened-to-the-mary-celeste#:~:text
https://www.dailynautica.com/en/features/the-mystery-of-the-mary-celeste-part-two-theories/
https://museumhack.com/mary-celeste/
https://scarestreet.com/mary-celeste/
